Romeo Mivekannin
'Hommage aux 7', 2021
Voor de tentoonstelling dompelt Roméo Mivekannin ons onder in het complexe spel en de grote vraagstukken rond de weergave van het zwarte lichaam in de geschiedenis. De kunstenaar geeft met zijn schilderij een nieuwe interpretatie van een foto genomen in 1930 waarop Congolese soldaten hulde brengen aan zeven mannen (Hommage aux 7), ook Congolezen, door Koning Leopold II naar België gebracht om te worden getoond in zijn mensentuin tijdens de Wereldtentoonstelling van 1897. Volgens Leopold II moest de zoo het progressieve streven van België belichamen en zijn aanwezigheid in Congo rechtvaardigen door zijn beschavingsmissie.
Met zijn werk Hommage aux 7 stelt Mivekannin de observatie- en classificatiemiddelen ter discussie die respectievelijk de mensentuin en het medium fotografie zijn. Beide benaderingen hebben op hun eigen manier het zwarte lichaam bevroren in een houding waarvoor het subject niet heeft gekozen: een ideologische houding die door het kolonialisme is ingegeven. Mivekannins schilderij, een synthese van de twee geschiedenissen, wordt zo een spiegelbeeld dat onze eigen contradicties naar ons weerspiegelt. Waar kijken we echt naar in het werk? Eén bepaald punt in de geschiedenis van de Zwarten in de wereld of de focus op de systemische structuren van racisme die ook vandaag nog onze relatie met de Andere vormgeven? Het ironische zelfportret van de kunstenaar, zoals het geplaatst is op de silhouetten van elk van de soldaten, laat weinig ruimte voor twijfel: deze keer krijgen we onze eigen blik bikkelhard en direct in het gezicht terug.
Biografie
Roméo Mivekannin, geboren in 1986 in Bouaké (Ivoorkust), woont en werkt in Toulouse (Frankrijk) en Cotonou (Benin). Na een opleiding tot meubelmaker en studies kunstgeschiedenis studeert Roméo Mivekannin aan de École Nationale Supérieure d'Architecture de Toulouse. Tegelijkertijd werpt hij zich op de plastische kunsten en experimenteert met verschillende media, van beeldhouwkunst tot schilderkunst. Na zijn studies werkt hij als beeldend kunstenaar en begint aan zijn thesis op het raakvlak van kunstgeschiedenis, sociologie en architectuur: ‘Afrique Postcoloniale et photographie contemporaine: espaces urbains / espaces invisibles’ (Postkoloniaal Afrika en hedendaagse fotografie: stedelijke ruimtes / onzichtbare ruimtes). Op het kruispunt van de overgeërfde traditie en de hedendaagse wereld integreert Roméo Mivekannin zijn creaties in een voorouderlijke temporaliteit, waarbij hij zijn eigen rituelen creëert, als het ware een echo van de voodoo-kosmologie, die in Benin zeer aanwezig is.
Als in een soort inwijdingsritueel dompelt de kunstenaar de lakens die de achtergrond van zijn werken zullen vormen, onder in verschillende baden met rituele oplossingen, elixerbaden, waarvan sommige begraven zijn op bepaalde plaatsen in de wereld die gelinkt zijn met de kolonisatiegeschiedenis. De eigentijd van deze lakens, zelf geërfd en versleten, geraakt op die manier verweven met de temporaliteit die wordt opgeroepen door de onderwerpen van zijn schilderijen. Herinnering en tijd worden zo de materie zelf van zijn werken, hun techniek.
In de reeksen Barnum en Modèle noir, schilderijen en elixerbaden op losse doeken, bevraagt Roméo Mivekannin de plaats van de Zwarten in een westerse iconografie gekenmerkt door mensenhandel en overheersing, die de essentie van slavernij en kolonisatie vormen. De kunstenaar verwijst naar foto's van ‘mensentuinen’, beroemde klassieke schilderijen of iconische foto's die het systematische onrecht illustreren waaronder Zwarten gebukt gaan en plaatst zichzelf te midden van zijn composities. Op die manier maakt de kunstenaar een directe link tussen gisteren en vandaag binnen een geschiedenis van geweld en onrechtvaardigheid.
Het werk van Roméo Mivekannin maakte deel uit van de selectie voor de Dakar Biënnale in 2020. Het werd ook getoond op verschillende collectieve tentoonstellingen in Frankrijk, met name in de Chapelle de Villematier, de Art Fair van Art Paris, de 1-54 Contemporary African Art Fair en de Foire internationale d'art contemporain (FIAC). In 2018 publiceert hij ook een roman, La Malédiction des Orishas, bij uitgeverij Les Indés.